Studiejaren afkopen voor een hoger pensioen
Vanaf 1 december kunt u uw studiejaren afkopen voor een hoger pensioen. De regeling is verschillend voor werknemers, ambtenaren en zelfstandigen. Een overzicht.

Historiek
Het principe van afkoop van studiejaren bestaat al lang maar de regeling had tot op heden weinig bijval.
Een vervaltermijn van 10 jaar na het afstuderen gecombineerd met een stevig prijskaartje zorgden voor een zeer beperkt succes van deze regeling.
Het was reeds langer de wens van Minister Bacquelaine om een hervorming van de
bestaande regeling door te voeren.
Één die idealiter ook naar een verdere en geleidelijke harmonisering van de 3 verschillende stelsels zou leiden.
Basisprincipe van de regeling
In de voorgestelde regeling wordt een forfaitair bedrag van 1.500 EUR (jaarlijkse indexatie) per geslaagd studiejaar als regularisatiebijdrage voorgesteld en dit ongeacht het stelsel (werknemers, zelfstandige en ambtenaar).
Dit forfaitair bedrag is van toepassing voor de personen die binnen de 10 jaar na het afsluiten van hun studies de bijdrage betalen.
Wanneer iemand later dan 10 jaar na het afsluiten van de studies, studiejaren wenst in te kopen, dan zal dat voortaan ook mogelijk zijn maar de bijdrage zal hoger zijn aangezien die op actuariële basis zal berekend worden.
In beide gevallen zal de betaalde bijdrage fiscaal aftrekbaar zijn in de personenbelasting.
Overgangsperiode van drie jaar vanaf 1 december 2017
Er wordt een overgangsperiode ingevoerd waarvan iedereen gebruik kan van maken, ongeacht hoe lang iemand reeds is afgestudeerd.
Voor personen die reeds langer dan 10 jaar zijn afgestudeerd, is het de enige mogelijkheid om aan een forfaitair bedrag (niet berekend op actuariële basis) af te kopen.
De regeling voor werknemers en zelfstandigen is verschillend van die voor ambtenaren.
Gedurende een periode van 3 jaar, te starten vanaf 1 december 2017 zal het voor werknemers en zelfstandigen mogelijk zijn om per geslaagd studiejaar (te rekenen vanaf 1 januari van de 20e verjaardag) een bedrag van 1.500 EUR (jaarlijks te indexeren) te betalen voor de inkoop van studiejaren, ongeacht hoe lang iemand reeds is afgestudeerd.
Voor ambtenaren geldt er een iets andere regeling tijdens deze overgangsperiode.
Ambtenaren zullen aan een verminderd tarief van 1.275 EUR (te indexeren) studiejaren kunnen inkopen die ze niet gratis hebben gekregen onder de regeling van de diplomabonificatie.
Tot op heden gold de regeling van de diplomabonificatie voor ambtenaren, waarbij studiejaren gratis in aanmerking genomen worden.
Deze gratis diplomabonificatie wordt behouden voor de reeds gepresteerde loopbaan. Naar de toekomst wordt deze diplomabonificatie afgeschaft.
Voorbeeld: Een ambtenaar, die een diploma van vier jaar bezit en die ¾ van zijn beroepsloopbaan heeft doorlopen, zal genieten van een kosteloze bonificatie voor drie jaar. Eén jaar zal hij niet meer gratis krijgen en zal hij kunnen afkopen aan een bedrag van 1.275 EUR.
Welk recht koop je?
Het is belangrijk te begrijpen dat de inkoop van studiejaren er nooit zal toe leiden dat iemand vroeger op pensioen kan gaan.
De inkoop leidt nooit tot extra loopbaanjaren maar wel tot verhoging van het maandelijks wettelijk pensioen.
De mate van de verhoging van het wettelijk pensioen is afhankelijk van het stelsel waarin iemand inkoopt:
• wanneer er wordt ingekocht als werknemer of zelfstandige, zal per ingekocht jaar een geschat brutobedrag van 266,67 EUR (alleenstaande) en 333,33 EUR (gezinspensioen) op jaarbasis worden toegevoegd aan het wettelijk pensioen, ongeacht de hoogte van het inkomen dat men verdient op moment van pensionering;
• als ambtenaar zal echter wel rekening worden gehouden met de hoogte van het werkelijk inkomen van de laatste 10 jaar van de carrière (of laatste 5 jaar in bepaalde gevallen) waardoor de inkoop van een studiejaar voor een ambtenaar substantieel meer kan opleveren dan voor een werknemer of zelfstandige.
Inwerkingtreding
Vanaf 1 december 2017 zal men onder bovenstaande regeling kunnen inkopen. De inkoop van de studiejaren zal uitwerking hebben op wettelijke pensioenen die ten vroegste vanaf 1 december 2018 ingaan.